Heb je al veel freelance opdrachten?’ De standaard openingszin in de eerste weken als freelancer. Oprechte interesse uiteraard, maar even een reality check: nee, niet dus. Tuurlijk lopen er wel een aantal opdrachten en verstuur ik met de regelmaat van de klok offertes maar – spreek me tegen als het niet zo is – als je minder dan een jaar op je zelfstandige benen staat, loopt niet alles meteen van een leien dakje. Bij de opstart alleen al komt echt wel een pak kijken. Als freelancer ben je immers een manusje-van-alles. Goed (bedoeld) advies Voor ik besliste om als voltijds freelancer aan de slag te gaan, sprak ik met een heleboel mensen. Van adviesbureaus en andere zelfstandigen tot banken en accountants. Allemaal geven ze natuurlijk hun beste advies en dat waardeer ik enorm. Ook biedt het internet je een schat aan informatie en als je bent zoals ik (ik wilde alles zelf uitvogelen) is dat natuurlijk mooi meegenomen. Maar de beste tip blijft: neem hulp en advies aan.
Je. Kan. Niet. Alles. Alleen.
Als freelancer moet je van alles op de hoogte zijn: inschrijving, BTW, belastingaangifte, wat moet wel/mag niet op een factuur, en hoe zit dat ook alweer met het aantal uren werken? En net daar wringt het schoentje: want ik wil niemand met mijn vragen lastig vallen. Alleen, zo zien andere experts je niet. In ruil voor een kop koffie maken mensen met kennis van zaken graag tijd voor starters. Algemene voorwaarden geschreven? Laat ze even herlezen door een notaris of jurist. Je eerste factuur klaar (hoera!)? Laat even dubbelchecken of je rekeningnummer correct is. Een typefout is snel gemaakt. Helaas. Je moet natuurlijk wel het kaf van het koren weten te scheiden want niet ieders advies is bruikbaar. Of zelfs maar waarheid. Het gebeurt niet zelden dat iemand precies weet hoe je dat het beste aanpakt. Of hoe hij het in ieder geval zou doen… terwijl jij je ondertussen niet kan herinneren dat je om raad vroeg. Sneller dan je concullega’s Wat wél waar is: zorg dat je een beetje reserve hebt. Geld, bedoel ik dan. In het begin betaal je toch behoorlijk wat uit eigen zak. Omdat je nog niet meteen opdrachten vindt. Of krijgt. Of omdat opdrachtgevers niet (tijdig) betalen – hoezo algemene voorwaarden? Of omdat sommige freelancewebsites je pas laten reageren op vacatures als “vertaler gezocht” en “native speaker gevraagd” na een financiële bijdrage voor je account. Vanzelfsprekend bestaan er ook websites waar je wel kunt reageren zonder een betalend account te openen, maar dan moet je bijvoorbeeld 24u wachten om je reactie te kunnen plaatsen. Die tijd staat in de freelancewereld gelijk aan een eeuwigheid. Niet zo vreemd dus dat je concullega de opdracht ondertussen binnenhaalt. Daarbij komt ook nog je leven. Eten en een dak boven je hoofd kosten geld. Handenvol geld. Dat besef komt eens zo hard wanneer er niets binnenstroomt. Dus reageer je op iedere ping van je smartphone. Logisch eigenlijk, want als freelancer ben je bijna altijd met je werk bezig. En zeg nu zelf: waarom ben je freelancer? Omdat je geen 9 to 5 baan wil, toch? Luxeleven “Maar wat is nu het leukst aan je job?” Nog zo’n standaardvraag, meestal gesteld door mensen in loondienst. En dat vind ik best een lastige want er is namelijk niet één voordeel. Er zijn er een heleboel.
Al is er wel eentje waar ik veel belang aan hecht: flexibiliteit.
In loondienst ben je slaaf van het werkritme dat men je oplegt: vaak ben je van 8.30 tot 17.00 op kantoor. Tijdens die uren moet je productief zijn. In Ik BV richt ik me op de uren waarop ik bergen werk kan verzetten (in mijn geval is dat ’s ochtends vroeg en in de late avonduren) en zo heb ik de luxe om overdag in een bijna lege supermarkt boodschappen te doen of als enige bij de kapper te zitten op momenten dat iedereen werkt. Ik ben mijn eigen baas, misschien wel de hardste en strengste die ik ooit gehad heb, maar ik bepaal zelf op welke uren ik –soms in pyjama- aan een project werk.
Eerlijk? Ik vind het geweldig! Ik werk harder dan voorheen, heb minder geld op mijn bankrekening maar het geluk dat ik daarvoor terugkrijg, is zoveel meer waard.
