Regelmatig vragen mensen mij om tips over hoe zij het beste kunnen starten als freelancer. Stappen ze gelijk in het diepe als fulltime zelfstandige? Of toch maar kiezen voor de veiligheid naast een (parttime) baan? Zelf ben ik in 2009 gestart als zelfstandige, nadat ik mijn baan had opgezegd. Een dappere beslissing, maar wel een waarvan ik achteraf best spijt had. Nu werk ik parttime als freelancer en dat bevalt me veel beter. Natuurlijk is die keuze voor iedereen anders, maar hieronder volgen de -voor mij- belangrijkste voor- en nadelen, inclusief een aantal tips.
Voordelen van fulltime freelancen Het grootste voordeel van fulltime freelancer zijn, is natuurlijk dat je eigen baas bent. Niemand die zegt wat je moet doen en wanneer je dat moet. Want dat is gelijk het tweede voordeel: je kunt jouw tijd helemaal zelf indelen. Zo start een kennis van mij zelden voor 10 uur met haar praktijk, “want, ze is nu eenmaal geen ochtendmens”. Ze is trouwens niet de enige… Zolang jouw klanten geen vroege vogels zijn, werkt dat natuurlijk prima. Een ander voordeel is dat je alle soorten opdrachten kunt aannemen: van kleine opdrachten tot langdurige projecten waarbij je een vast aantal dagen per week voor een opdrachtgever werkt. Als parttime freelancer is dat waarschijnlijk niet te combineren met je job. Tot slot hebben fulltime freelancers recht op de zelfstandigenaftrek via de belastingdienst (daarvoor moet je wel minstens 1.225 uur werken per jaar). Nadelen van fulltime freelancen Uiteraard zijn er ook nadelen aan het fulltime ondernemerschap. Op financieel gebied, want hoe kom je de opstartfase of perioden met weinig opdrachten door? Zorg daarom dat je een goede buffer hebt. Het grootste nadeel voor mij was echter dat ik geen collega´s had. Je hebt niemand waarmee je eens kunt sparren, mist de roddels bij de koffieautomaat en kunt meestal geen langdurige band met iemand opbouwen. Tips voor wanneer als je als fulltime freelancer wilt beginnen Zoals daarnet al even aangehaald: zorg dat je een buffer achter de hand hebt, zodat je ook de perioden waarin je weinig omzet draait, kunt doorkomen. Daarnaast is het belangrijk om een goed ondernemersplan bij de hand te hebben. De meeste banken en de Kamer van Koophandel bieden goede (gratis) formats aan. Probeer hierin zo realistisch mogelijk te zijn en houd rekening met ontwikkelingen in de markt. Zo zag ik zelf de kredietcrisis in 2008 niet aan komen en had daardoor een te optimistische financiële planning gemaakt. Inmiddels ben ik heel wat ervaring rijker en heb ik verschillende starters geholpen bij het schrijven van hun plan. Dat is gelijk mijn volgende tip: laat je plan nalezen door iemand die er verstand van heeft. Je hoeft er trouwens ook niet helemaal alleen voor te staan. Door je aan te sluiten bij een (beroeps)vereniging, netwerkclub of een intervisiegroep in jouw vakgebied, heb je toch nog een beetje het ‘collega-gevoel’. Je kunt je aansluiten om nieuwe contacten op te doen, tips te vragen aan collega-ondernemers of van andere voordelen profiteren. Bijvoorbeeld op het gebied van inkoop. Ik ken iemand die zich met andere freelancers heeft verenigd in een soort inkoopcombinatie, daardoor kunnen zij kortingen bij leveranciers bedingen. Tot slot een tip op het gebied van sales: spreid je verkoopactiviteiten. Doe aan (koude) acquisitie, zet je eigen netwerk in, vraag tevreden opdrachtgevers naar leads, maak gebruik van social media en gebruik ZZP-marktplaatsen. In mijn vorige blog staan meer tips daarover. Voordelen van parttime freelancen Zoals ik in mijn inleiding al aangaf, is parttime freelancen voor mij de meest ideale vorm. Zo ben ik namelijk altijd verzekerd van een stabiel (basis) inkomen. Dat voelt wel zo veilig met een kindje en een hypotheek achter mijn naam. Ook als je een huis wilt kopen, is het hebben van een baan trouwens een voordeel, want veel banken zijn kritisch om een hypotheek aan een zelfstandige te verstrekken. Verder kun je kieskeurig zijn in de opdrachten die je aanneemt. Zo doe ik alleen nog maar opdrachten die ik leuk vind of waarmee ik mijn expertise kan uitbouwen. Daardoor voelt freelancen voor mij meer aan als hobby en hoef ik weinig tijd te besteden aan zaken die ik minder leuk vind, zoals het doen van sales. Nadelen van parttime freelancen De factor tijd is het allergrootste nadeel wanneer je naast een baan als freelancer werkt. Het is regelmatig lastig om een goede balans te vinden tussen het werken voor mijn baas, mijn werk als freelancer en mijn privé leven. Misschien is het stom toeval, maar ik krijg altijd de meeste aanbiedingen wanneer ik het ook heel druk heb met mijn vaste baan. Op die momenten schiet het privé leven er wel eens bij in. Een nadeel op financieel gebied is dat je minder belastingvoordelen hebt en nagenoeg wel dezelfde onkosten. Tips voor wanneer als je als parttime freelancer wilt beginnen Vrijwel alle tips die ik bij het gedeelte over fulltime freelancen heb gegeven, gelden ook wanneer je als parttime freelancer aan de slag wilt. Daarnaast is het belangrijk dat je vooraf goed nadenkt over de verdeling van je tijd. Maak afspraken met het thuisfront en zorg voor een flexibele oppas wanneer je kinderen hebt. Misschien een ‘open deur’, maar daarom niet minder belangrijk: houd het werk voor de baas en het werk voor jezelf gescheiden. Een kort telefoontje tussendoor kan natuurlijk best, maar houd het binnen de perken. Informeer je werkgever ook dat je voor jezelf begint. En check, voordat je dat doet, of je niet in de problemen kunt komen, bijvoorbeeld wanneer je te maken hebt met een concurrentiebeding. Hopelijk helpen bovenstaande tips je bij jouw keuze. Nog een laatste tip: praat eens met andere freelancers hoe zij gestart zijn. In ieder geval: veel succes met jouw start als freelancer!
Door: Manon Koster www.manonkoster.com
Manon vindt communicatie het leukste vak dat er is! Daarom heeft zij zich ontwikkeld tot een echte allrounder. Of het nu gaat om copywriting, het schrijven van communicatieplannen, (strategisch) communicatieadvies of het geven van trainingen: ze is van alle markten thuis.
Wil je dagelijks nieuwe opdrachten ontvangen in jouw branche? Meld je dan hier gratis aan.